Ekzotik nədir?

Ekzotik sözü, adətən, qeyri-adi, nadir və ya uzaq yerlərə aid olan nəsnələri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu termin müxtəlif sahələrdə – botanika, zoologiya, turizm, qastronomiya və mədəniyyətdə işlədilir. Əsasən, insanın gündəlik həyatında rastlaşmadığı, fərqli xüsusiyyətlərə malik olan şeylərə “ekzotik” deyilir.

Ekzotik sözü yunanca “exōtikos” (ἐξωτικός) sözündən götürülmüşdür və “xarici, yad olan” mənasını verir. Tarix boyu bu termin əsasən uzaq ölkələrdən gətirilən meyvələr, heyvanlar, bitkilər və mədəni elementlər üçün istifadə edilmişdir.

Ekzotik bitkilər və heyvanlar

Ekzotik bitkilər və heyvanlar, adətən, müəyyən coğrafi bölgələrdə yayılan və başqa yerlərdə rast gəlinməyən canlılardır. Məsələn:

• Ekzotik bitkilər: Orxideyalar, baobab ağacı, bambuk, vanil bitkisi.
• Ekzotik heyvanlar: Tukan, koala, lemur, kərgədan, kamaleon.

Bu canlılar xüsusi iqlim şəraitinə uyğunlaşdıqları üçün onların başqa mühitlərdə yaşaması çətindir.

Ekzotik qidalar

Ekzotik qidalar dünyada fərqli mədəniyyətlərə xas olan, insanlar üçün qeyri-adi görünən yeməklərdir. Məsələn:

• Ekzotik meyvələr: Durian, pitahaya (əjdaha meyvəsi), mangostan, rambutan.
• Ekzotik yeməklər: Susa (Yaponiya), fugu balığı (Yaponiya), qovrulmuş çəyirtkə (Tayland), balıq gözləri şorbası (Çin).

Bu qidalar insanların fərqli mətbəxləri tanıması üçün maraqlı seçimlər ola bilər.

Ekzotik turizm

Ekzotik turizm, adətən, macəra və fərqli mədəni təcrübələr yaşamaq istəyən səyahətçilərin seçdiyi istiqamətləri əhatə edir. Ekzotik turizmə aid məşhur yerlər:

• Bora Bora (Fransa Polineziyası)
• Maldiv adaları
• Amazon tropik meşələri
• Afrika safari turları

Bu istiqamətlər təbiət gözəllikləri, nadir heyvanlar və mədəni irsləri ilə insanları cəlb edir.

Ekzotik mədəniyyətlər

Ekzotik mədəniyyətlər fərqli adət-ənənələri, geyimləri, yeməkləri və həyat tərzi ilə seçilən cəmiyyətlərə aiddir. Məsələn, hind mədəniyyətindəki rəngarəng geyimlər və festivallar, Afrika qəbilələrinin ənənəvi musiqi və rəqsləri, Polineziya adətlərindəki dans və mərasimlər ekzotik mədəniyyətlərə misal ola bilər.

Ekzotiklik nəyə görə cəlbedicidir?

İnsanlar ekzotik şeylərə maraq göstərmələrinin bir neçə səbəbi var:

• Yeni təcrübələr yaşamaq – Fərqli və naməlum şeylər insanlara macəra hissi yaşadır.
• Gündəlik həyat monotonluğundan çıxmaq – Ekzotik elementlər insanlara fərqli duyğular bəxş edir.
• Öyrənmək və kəşf etmək arzusu – İnsanlar yeni şeylər öyrənməklə dünyagörüşlərini genişləndirirlər.