Kekik nədir?

Kekik (Thymus vulgaris) dünya mətbəxində və tibbdə geniş istifadə olunan aromatik bir bitkidir. Özünəməxsus qoxusu və dadı ilə seçilən kekik, həm də faydalı xüsusiyyətlərinə görə qiymətlidir.

Kekik, əsasən Aralıq dənizi iqliminə xas bir bitkidir. Təbii şəraitdə çalı formalı olaraq yetişən bu bitki, təzə və ya qurudulmuş formada istifadə olunur. Əsasən yeməklərə ləzzət qatmaq üçün istifadə edilir.

Kekik sözünün mənası qədim yunan dilindən gəlir və “cəsarət” və ya “qüvvət” mənasını daşıyır. Bu bitki qədim dövrlərdən etibarən sağlamlıq və enerjinin simvolu hesab olunub.

Kekik növləri

Yabanı kekik-Təbii şəraitdə dağlıq və quru yerlərdə yetişən yabanı kekik, daha sərt dadı və qoxusu ilə seçilir. Mətbəxdə və tibbdə geniş tətbiq olunur.

Bağ kekiği-Kültivasiya edilmiş bağ kekiği, əsasən ev şəraitində yetişdirilir. Dadı və qoxusu daha yüngüldür, lakin istifadəsi çox genişdir.

Kekikin istifadə sahələri

Kekik yeməklərə dad və aroma qatmaq üçün geniş istifadə edilir. Əsasən qızartmalar, şorbalar, makaronlar və marinadlarda tətbiq olunur.

1. Ət yeməkləri: Qırmızı və ağ ətlərin marinadlanmasında istifadə olunur.
2. Şorbalar: Kekik, şorbalara ləzzət qatır və qoxusunu artırır.
3. Təzə salatlar: Təzə kekik yarpaqları salatlara xüsusi dad verir.

Kekik qədimdən bəri təbii dərman kimi istifadə edilir. Tərkibindəki antiseptik və antioksidant maddələr sayəsində müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində tətbiq edilir.

1. Soyuqdəymə: Kekik çayı, boğaz ağrısını aradan qaldırır və immuniteti gücləndirir.
2. Həzm sistemi: Kekik yağı həzmi asanlaşdırır və mədə problemlərini azaldır.
3. Dərman istehsalı: Kekikdən əldə olunan yağ və ekstraktlar dərman preparatlarının tərkibində istifadə edilir.

Kekikin faydaları

Sağlamlıq üçün faydaları

1. Antioksidant xüsusiyyətlər: Kekik, orqanizmdə sərbəst radikalların təsirini azaldır və xəstəliklərə qarşı qoruyucu rol oynayır.
2. Antibakterial təsir: Kekik yağı, müxtəlif bakteriyalara qarşı effektivdir.
3. İltihab əleyhinə xüsusiyyətlər: Kekik, iltihabların azalmasına kömək edir.

Gözəllik üçün faydaları

1. Dəri sağlamlığı: Kekikdən hazırlanan maskalar, dərini sakitləşdirir və təmizləyir.
2. Saç baxımı: Kekik yağı saçların güclənməsinə və kəpək problemlərinin aradan qaldırılmasına kömək edir.

Kekikin tərkibi

Kekikin tərkibində olan əsas maddələr:

• Timol: Antiseptik və antibakterial xüsusiyyətləri ilə tanınır.
• Karyofillen: İltihab əleyhinə təsiri vardır.
• Vitamin və minerallar: A, C vitamini və dəmir kimi maddələrlə zəngindir.

Kekikin necə istifadə olunması

Təzə kekik-Təzə kekik yarpaqları yeməklərə son anda əlavə edilir ki, qoxusu və dadı qorunsun.

Qurudulmuş kekik-Qurudulmuş kekik daha uzun müddət saxlanılır və yeməklərə dad qatmaq üçün istifadə olunur.

Kekik çayı-Kekik yarpaqlarını qaynar su ilə dəmləyərək hazırlanan çay, sakitləşdirici və sağaldıcı xüsusiyyətlərə malikdir.

Kekikin zərərləri

Düzgün istifadə edilmədikdə və ya həddindən artıq qəbul edildikdə kekik bəzi mənfi təsirlər yarada bilər. Allergik reaksiyalar və həddindən artıq qəbul nəticəsində mədə problemləri yaranması mümkündür.

Kekik, həm kulinariya, həm də tibbdə özünəməxsus dəyəri olan bir bitkidir. Müxtəlif faydalı xüsusiyyətləri ilə kekik, sağlam həyat tərzini dəstəkləmək üçün ideal seçimdir.