Hamiləlikdə hematoma nədir?

Hamiləlik dövründə müxtəlif sağlamlıq problemləri meydana gələ bilər və bunlardan biri də hematomadır. Hamiləlikdə hematoma, döllə ana arasındakı qan damarlarının zədələnməsi nəticəsində meydana gələn qan yığılmasıdır. Bu problem adətən erkən hamiləlik dövrlərində rast gəlinir və bəzi hallarda ciddi sağlamlıq riski yarada bilər.

Hamiləlikdə hematoma, qan yığılmasının yerləşdiyi yerə və miqdarına görə müxtəlif təsirlərə malik ola bilər. Hər bir hamilə qadında fərqli simptomlarla özünü göstərə bilən bu vəziyyət, düzgün müalicə edilməzsə, komplikasiyalara yol aça bilər.

Hamiləlikdə hematomanın növləri

Hematomanın müxtəlif növləri vardır və hər biri fərqli səbəblərdən yarana bilər. Aşağıda hamiləlikdə hematomanın əsas növləri haqqında məlumat verilib:

Subkoryonik ematoma-Bu hematoma növü ən çox rast gəlinən hematoma növüdür. Subkoryonik hematoma, döllə ananın arasında yerləşən plasentanın alt qatında meydana gəlir. Bu hematoma tipi çox vaxt öz-özünə sorularaq yox ola bilər və ciddi bir risk yaratmır. Lakin bəzi hallarda qanaxma kimi simptomlarla müşayiət edilə bilər.

Retroplacentar hematoma

Retroplacentar hematoma-retroplacentar hematoma plasenta ilə uşaqlıq divarı arasında meydana gələn qan yığılmasıdır. Bu növ hematoma daha təhlükəli hesab edilir, çünki plasentanın qan təchizatını azalda bilər və döl üçün ciddi risklər yarada bilər. Erkən müalicə tələb edir və həkim nəzarətində qalmaq vacibdir.

İntraplazentar ematoma-Bu hematoma plasentanın içində qan yığılması şəklində yaranır. Bu növ hematoma daha nadir hallarda meydana gəlir və ümumiyyətlə ağır nəticələrə səbəb ola bilər. Müalicə olunmazsa, dölün inkişafına və sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər.

Hamiləlikdə hematomanın səbəbləri

Hamiləlik dövründə hematomanın meydana gəlməsinin müxtəlif səbəbləri vardır. Hamilə qadınların bu risk faktorlarını nəzərə alması və həkim nəzarətində olmaları vacibdir.

Hamiləlikdə fiziki travmalar, qan damarlarının zədələnməsinə səbəb ola bilər və nəticədə hematoma yarana bilər. Xüsusilə qarın bölgəsinə vurulan zərbələr və ya təsirlər hematoma riskini artırır.

Hamiləlik zamanı bədənin hormon balansında böyük dəyişikliklər meydana gəlir. Bu hormon dəyişiklikləri bəzən damar divarlarını zəiflədir və nəticədə hematoma meydana gəlir.

Bəzi qadınlarda damar divarlarının həssas olması və elastikliyinin azalması, hamiləlikdə hematomanın yaranmasına səbəb ola bilər. Bu səbəblə, damar divarları daha asan zədələnir və qan sızması ilə hematoma yarana bilir.

Plasentanın uşaqlığa düzgün yapışmaması və ya plasenta ilə əlaqədar digər problemlər hematoma riskini artırır. Bu vəziyyət plasentanın uşaqlıq divarından qismən ayrılmasına və qan yığılmasına səbəb ola bilər.

Hamiləlikdə hematomanın simptomları

Hamiləlikdə hematoma fərqli simptomlarla özünü göstərə bilər və bu simptomlar hematomanın növü və yerləşdiyi yerə görə dəyişir. Aşağıda hamiləlikdə hematomanın ən çox rast gəlinən simptomları verilmişdir:

• Boşluq ağrısı və ya sancılar
• Qarnın alt hissəsində ağrı
• Vaginal qanaxma və ya ləkələnmə
• Döl hərəkətində azalma
• Qarnın gərginləşməsi və ya narahatlıq hissi

Hematomanın simptomları müşahidə edildikdə, dərhal həkimə müraciət etmək vacibdir, çünki bu vəziyyət bəzi hallarda ciddi təhlükə yarada bilər.

Hamiləlikdə hematomanın diaqnozu

Hamiləlikdə hematoma diaqnozu adətən ultrasəs müayinəsi vasitəsilə qoyulur. Ultrasəs vasitəsilə hematomanın yerləşdiyi yer, ölçüsü və növü müəyyən edilir. Bəzi hallarda, qan testləri də aparıla bilər. Həkimlər diaqnoz qoyduqdan sonra müvafiq müalicə metodlarını tətbiq edirlər.

Hamiləlikdə hematomanın müalicəsi

Hamiləlikdə hematoma müalicəsi hematomanın növünə, ölçüsünə və dölə təsirinə görə dəyişir. Bəzi hallarda xüsusi müalicə tələb olunmasa da, bəzi hallarda ciddi müalicə və müşahidə tələb oluna bilər. Aşağıda bəzi müalicə metodları verilmişdir:

Hamilə qadınlar hematoma diaqnozu qoyulduqda istirahətə yönləndirilir. Hər hansı bir fiziki aktivlik qanaxmanı artırabilir və hematomanın daha da böyüməsinə səbəb ola bilər. Buna görə həkimlər, xəstənin istirahət etməsini məsləhət görürlər.

Hematoma riski yüksək olan qadınlara həkim tərəfindən müəyyən dərmanlar təyin edilə bilər. Xüsusilə antioksidantlar və bəzi hormonal dərmanlar hematomanın böyüməsinin qarşısını ala bilər.

Hamiləlik dövründə bəzi qidaların qəbulu qan dövranını və damar sağlamlığını yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər. Xüsusilə dəmir və C vitamini ilə zəngin qidalar qan sağlamlığını dəstəkləyir və bu, hematomanın böyüməsinin qarşısını alır.

Hamiləlikdə hematomadan qorunma yolları

Hamiləlikdə hematomadan qorunmaq üçün bəzi tədbirlər görmək vacibdir. Hamilə qadınlar aşağıdakı tədbirlərə riayət edərək hematoma riskini azaltmağa çalışa bilərlər:

• Fiziki zərbələrdən çəkinmək
• Həkim nəzarətində olmaq
• Sağlam qidalanmaq
• Stressdən uzaq durmaq
• Əlləri və ayaqları qaldıraraq qanın dövranını yaxşılaşdırmaq

Hamiləlik dövründə sağlamlığı qorumaq üçün müntəzəm olaraq həkim müayinəsinə getmək və lazımi tədbirləri görmək vacibdir. Hematoma riski olan hamilə qadınlar üçün vaxtında diaqnoz və müalicə dölün sağlamlığı üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.