İmalə nədir?
İmalə, əsasən bağırsaqların təmizlənməsi və boşaldılması məqsədilə həyata keçirilən tibbi və ya təbii prosedurdur. Bu üsul, anus vasitəsilə maye maddənin (adətən su, sabunlu su, bitki çayı və ya başqa maddələr) düz bağırsağa yeridilməsi ilə həyata keçirilir. İmalə, həm müalicəvi məqsədlə, həm də bəzi hallarda detoks və rahatlama məqsədilə istifadə olunur.
İmalənin məqsədi nədir?
İmalənin əsas məqsədi bağırsaqlarda toplanan nəcisi yumşaltmaq və bədəni rahatlatmaqdır. Qəbizlikdən əziyyət çəkən insanlarda nəcisin sərtləşməsi və çıxmaması ciddi narahatlığa səbəb ola bilər. İmalə bu problemi tez bir zamanda aradan qaldırmaq üçün effektiv üsullardan biridir. Bundan başqa, bəzi tibbi prosedurlar (kolonoskopiya və s.) öncəsi bağırsaqların təmizlənməsi məqsədilə də imalədən istifadə edilir.
İmalə necə edilir?
İmalə etmək üçün xüsusi imalə alətindən və ya sadə şəkildə istifadə edilə bilən imalə balonundan istifadə olunur. Maye qarışıq (adətən isti su və ya başqa xüsusi məhlul) balon vasitəsilə anusa yeridilir. Bu maye düz bağırsağa daxil olur və nəcisin yumşalmasına səbəb olur. Bir neçə dəqiqə ərzində orqanizm təbii yolla bu mayeni və nəcisi xaric edir.
İmalənin faydaları
İmalənin faydaları çoxdur, lakin düzgün istifadə edilmədikdə zərərli də ola bilər. Onun bəzi faydaları:
- Qəbizliyin qarşısını alır
- Bağırsaqlarda yığılan toksinləri təmizləyir
- Dərman və ya qida maddələrinin sorulmasını asanlaşdırır
- Daxili narahatlıq və şişkinliyi azaldır
- Bəzi hallarda arıqlama prosesinə müsbət təsir göstərir
İmalənin növləri
İmalənin bir neçə növü var və hər biri fərqli məqsədlərlə tətbiq olunur:
- Təmizləyici imalə: Bağırsaqları tam şəkildə boşaltmaq üçün istifadə olunur.
- Müalicəvi imalə: Dərman maddələrinin birbaşa bağırsaqlara yeridilməsi üçün edilir.
- Qidalandırıcı imalə: Nadir hallarda, bəzi qidalandırıcı maddələrin verilməsi üçün istifadə oluna bilər.
- Sabunlu imalə: Suya az miqdarda sabun əlavə edilərək bağırsaqları stimullaşdırmaq məqsədilə tətbiq olunur.
İmalə kimlər üçün uyğundur?
İmalə hər yaşda insanda tətbiq edilə bilər, lakin bəzi hallarda ehtiyatlı olmaq lazımdır. Xroniki qəbizlikdən əziyyət çəkənlər, əməliyyat öncəsi və ya kolonoskopiya kimi müayinələrə hazırlıq mərhələsində olan şəxslər üçün imalə çox faydalı ola bilər. Uşaqlarda və yaşlılarda isə həkim məsləhəti ilə edilməlidir.
İmalənin zərərləri
İmalənin tez-tez və düzgün edilmədikdə yaratdığı bəzi problemlər də ola bilər:
- Bağırsaq florasının pozulması
- Dəriyə və anusa zərər verilməsi
- Asılılıq yaratma riski
- Elektrolit balansının pozulması
- Orqanizmin təbii defekasiya refleksinin zəifləməsi
Bu səbəbdən, imalə yalnız zərurət olduqda və düzgün şəkildə edilməlidir.
Ev şəraitində imalə etmək mümkündürmü?
Bəli, evdə də imalə etmək mümkündür. Bunun üçün aptekdə satılan imalə alətlərindən və ya maye balonlarından istifadə oluna bilər. İsti və təmiz su istifadə edilməli, steril şəraitə diqqət edilməlidir. Əgər ilk dəfə edilirsə və ya hər hansı bir xəstəlik varsa, əvvəlcə həkimlə məsləhətləşmək məsləhətdir.
İmalə və detoks
Son zamanlar imalə, xüsusilə “detoks” adı altında müxtəlif təmizləyici prosedurların tərkib hissəsi kimi təqdim olunur. Bəzi təbii üsullar və bitki mənşəli mayelərlə bağırsaqların təmizlənməsi, orqanizmin daha sağlam və enerjili olmasına kömək etdiyini iddia edənlər var. Lakin bu cür prosedurların tibbi əsaslandırılması azdır və mütəmadi olaraq edilməsinin faydalı olub-olmaması mübahisəlidir.
Həkim nə zaman imalə tövsiyə edir?
Həkimlər imaləni adətən bu hallarda tövsiyə edirlər:
- Uzunmüddətli qəbizlik hallarında
- Kolonoskopiya və digər bağırsaq müayinələri öncəsi
- Nəcisin çıxarılmasının mümkün olmadığı hallarda
- Müəyyən dərmanların birbaşa bağırsaqlara yeridilməsi üçün
Lakin qeyd edilməlidir ki, imalə daimi müalicə üsulu deyil və əsas problemin səbəbi araşdırılmalıdır.