Tender nədir?
Tender, dövlət qurumları, özəl şirkətlər və digər təşkilatlar tərəfindən mal, xidmət və ya işlərin satın alınması üçün elan edilən açıq müsabiqədir. Tender prosesi şirkətlərə və fərdi sahibkarlara rəqabətli şəkildə təklif vermək və müqavilə qazanmaq imkanı yaradır.
Tenderin növləri
Tender müxtəlif sahələrdə tətbiq edilir və aşağıdakı əsas növlərə bölünür:
- Açıq tender – İstənilən şirkət və ya fərdi sahibkar tenderə qoşula bilər.
- Qapalı tender – Yalnız dəvət almış şirkətlər iştirak edə bilər.
- İki mərhələli tender – İlk mərhələdə potensial təklifçilər texniki şərtlərə uyğunluğu nümayiş etdirir, ikinci mərhələdə isə maliyyə təklifləri verilir.
- Elektron tender – Online platformalar vasitəsilə həyata keçirilən müsabiqələrdir.
Tender prosesi müəyyən qaydalara əsaslanır və əsasən aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:
- Tenderin elan edilməsi – Müvafiq təşkilat tenderin məqsədini və şərtlərini açıq şəkildə elan edir.
- Şirkətlərin müraciət etməsi – İştirak etmək istəyənlər tender sənədlərini təqdim edirlər.
- Təkliflərin dəyərləndirilməsi – Təqdim olunan sənədlər və qiymətlər müvafiq meyarlar əsasında qiymətləndirilir.
- Qalibin seçilməsi – Ən uyğun təklif irəli sürən iştirakçı qalib elan edilir.
- Müqavilənin bağlanması – Tender qalibi ilə rəsmi müqavilə imzalanır.
Tenderə qoşulma qaydaları
Tenderə qatılmaq üçün şirkət və ya sahibkar aşağıdakı addımları atmalıdır:
- Müvafiq sənədləri hazırlamaq
- Tender şərtlərini diqqətlə oxumaq
- Lazımi maliyyə və texniki imkanlara malik olmaq
- Rəqabətədavamlı qiymət və keyfiyyət təklif etmək
Tenderin üstünlükləri və çətinlikləri
Üstünlüklər:
- Şirkətlərin yeni sifarişlər qazanmasına imkan yaradır
- Rəqabətli qiymətlər sayəsində sifarişçilər üçün daha sərfəli olur
- Satınalma prosesində şəffaflığı təmin edir
Çətinliklər:
- Sənədlərin hazırlanması vaxt tələb edir
- Rəqabət yüksək olur və qalib olmaq çətindir
- Bəzi tenderlərdə rüşvət və qeyri-şəffaflıq halları müşahidə edilə bilər.
Tenderlər xüsusilə kiçik və orta sahibkarlar üçün yeni bazarlara daxil olmaq imkanı yaradır. Dövlət və özəl sektor tərəfindən təşkil edilən tenderlər işgüzar inkişafı sürətləndirir və bazarda mövqeyini gücləndirir.
Tender sistemi, dövlət və özəl sektor arasında şəffaf və ədalətli alış-veriş mexanizmi yaratmaq üçün mühüm vasitədir. Bu proses həm sifarişçilərə, həm də icraçılara qarşılıqlı fayda gətirir. Uğurlu tender iştirakçısı olmaq üçün təcrübə, dəqiq analiz və strateji yanaşma tələb olunur.