Korporativ nədir?

Korporativ” termini əsasən təşkilatlarla, şirkətlərlə və onların fəaliyyətləri ilə əlaqələndirilir və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda istifadə olunur. Bu termin latıncadan gəlmişdir və “birləşmiş”, “ortaq” anlamını verir. Daha ətraflı izah aşağıdakı kimidir:

Korporativ mədəniyyət

Korporativ mədəniyyət bir şirkətin və ya təşkilatın dəyərləri, qaydaları, davranış normaları və işçilərin birgə iş təcrübələrini əhatə edir. Hər bir şirkətin özünəməxsus korporativ mədəniyyəti olur və bu mədəniyyət işçilərin bir-biri ilə və müştərilərlə necə ünsiyyət qurduğunu, şirkətin necə idarə edildiyini, işçilərin motivasiyasını və şirkətin məqsədlərini müəyyən edir.

Məsələn: “Bizim şirkətimizin korporativ mədəniyyəti şəffaflıq və əməkdaşlığa əsaslanır” – bu, şirkətdə qarşılıqlı hörmətin və açıq ünsiyyətin vacib olduğunu göstərir.

Korporativ tədbir

Korporativ tədbir bir şirkət tərəfindən işçiləri, müştəriləri və ya tərəfdaşları üçün təşkil edilən rəsmi və ya qeyri-rəsmi bir yığıncaq və ya tədbirdir. Bu cür tədbirlər korporativ mədəniyyəti gücləndirmək, əməkdaşlar arasında qarşılıqlı əlaqələri inkişaf etdirmək və ya biznesin müxtəlif tərəflərini müzakirə etmək məqsədi daşıyır. Korporativ tədbirlər həm işgüzar, həm də əyləncəli xarakter daşıya bilər.

Məsələn: “Şirkət bu ilki korporativ tədbirini açıq havada keçirmək qərarına gəldi” – bu, işçilərin bir araya gəlib, komanda ruhunu gücləndirəcəyi bir toplantıdır.

Korporativ idarəetmə

Korporativ idarəetmə (corporate governance) bir şirkətin necə idarə olunduğunu, kimlər tərəfindən və hansı qaydalar əsasında qərarların qəbul edildiyini göstərir. Bu sistem səhmdarların, idarə heyətinin, menecerlərin və işçilərin səlahiyyətlərini və vəzifələrini tənzimləyir. Korporativ idarəetmə yaxşı strukturlanmış olduqda, şirkət effektiv şəkildə idarə olunur və münaqişələr minimuma endirilir.

Məsələn: “Şirkətin korporativ idarəetmə strukturu şəffaflıq və məsuliyyət prinsiplərinə əsaslanır” – bu, qərarların düzgün və açıq şəkildə qəbul edildiyini bildirir.

Korporativ sosial məsuliyyət

Korporativ sosial məsuliyyət (Corporate Social Responsibility, CSR) şirkətlərin yalnız mənfəət əldə etmək deyil, həm də cəmiyyətə və ətraf mühitə müsbət təsir göstərməyi məqsəd qoymasıdır. Şirkətlər müxtəlif sosial, ekoloji və iqtisadi problemlərin həllinə töhfə vermək üçün müxtəlif layihələr həyata keçirə bilər.

Məsələn: “Şirkət öz korporativ sosial məsuliyyətini yerinə yetirərək ekoloji layihələrə dəstək verir” – bu, şirkətin cəmiyyətin rifahına və ətraf mühitin qorunmasına verdiyi əhəmiyyəti göstərir.

Korporativ struktur

Korporativ struktur bir şirkətin və ya təşkilatın necə qurulduğunu, kimlərdən ibarət olduğunu və bu struktura daxil olan fərqli şöbələrin, departamentlərin, vəzifələrin və məsuliyyətlərin necə təşkil edildiyini izah edir. Şirkətlərin korporativ strukturu onların fəaliyyətinin miqyasına və tələblərinə görə fərqlənə bilər.

Məsələn: “Şirkətin korporativ strukturu üç əsas bölmədən ibarətdir: maliyyə, marketinq və istehsalat” – bu, şirkətin təşkilati strukturunu göstərir.

Korporativ məqsədlər

Korporativ məqsədlər bir şirkətin strateji hədəflərini, uzunmüddətli planlarını və hansı nəticələrə çatmağı planlaşdırdığını ifadə edir. Bu məqsədlər şirkətin ümumi strategiyasını müəyyən edir və bütün fəaliyyətlərini istiqamətləndirir.

Məsələn: “Bizim korporativ məqsədimiz bazarda lider mövqeyini əldə etməkdir” – bu, şirkətin strateji hədəflərini göstərir.

Korporativ əlaqələr

Korporativ əlaqələr bir şirkətin digər təşkilatlarla, müştərilərlə, partnyorlarla və dövlət qurumları ilə münasibətlərini təşkil edir. Bu əlaqələr yaxşı qurulduqda şirkətin bazarda daha güclü mövqeyi olur və biznes tərəfdaşlıqları uğurlu şəkildə inkişaf edir.

Məsələn: “Şirkət uzunmüddətli korporativ əlaqələr qurmaq üçün müxtəlif tərəfdaşlarla işləyir” – bu, işgüzar əlaqələrin gücləndirilməsi məqsədini ifadə edir.

“Korporativ” anlayışı şirkətlərə və təşkilatlara aid olan hər bir prosesi, strukturu və davranışı əhatə edir. Bu, şirkətin daxili qaydalarından tutmuş, xarici əlaqələrinə qədər geniş spektrdə istifadə edilə bilən bir anlayışdır. “Korporativ” həm işçilərin iş mühitindəki münasibətlərini, həm də şirkətin ictimaiyyət qarşısında özünü necə təqdim etdiyini göstərir.