Ümumi
Nəşə nədir?
Nəşənin tərifi
Nəşə, əsasən, quru formada olan, sirr bitkisindən əldə edilən narkotik maddədir. O, tərkibində psixoaktiv birləşmələr, xüsusilə tetrahidrokannabinol (THC) saxlayır və insana xoşbəxtlik, rahatlıq və eyforiya hissi verə bilər.
Nəşənin istifadəsi
Nəşə müxtəlif formalarda istifadə edilə bilər. Ən geniş yayılmış üsullar bunlardır:
- Siqaret kimi çəkilmə – Xüsusi bükülmüş kağıza (joint) və ya tütün ilə qarışdırılaraq istifadə edilir.
- Buxarlanma (vape) – Elektron cihazlar vasitəsilə THC buxarı əldə edilir.
- Qida məhsullarına əlavə olunma – Keklər, şirniyyatlar və içkilər vasitəsilə istifadə olunur.
- Dərman forması – Bəzi ölkələrdə tibbi məqsədlərlə kapsul, sprey və ya yağ kimi istehsal edilir.
Nəşənin insan orqanizminə təsiri
Nəşənin təsiri istifadə üsuluna və miqdarına görə dəyişə bilər. Əsas təsirləri:
- Rahatlıq və sakitlik hissi
- Gülüş və eyforiya
- İştahanın artması (məşhur “munchies” effekti)
- Qısa müddətli yaddaş zəifliyi
- Gözlərin qızarması və ağız quruluğu
Nəşənin mənfi təsirləri
Nəşənin davamlı istifadəsi bir sıra sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər:
- Psixoloji asılılıq
- Konsentrasiya və yaddaş zəifliyi
- Ağciyər problemləri (çəkilmə formasında istifadə edildikdə)
- Narahatlıq və panik ataklar
- Şizofreniya və digər psixi pozuntuların riskini artırması
Nəşənin qanuni vəziyyəti
Nəşənin qanuni statusu ölkədən ölkəyə dəyişir:
- Tibbi istifadə üçün qanuniləşdirilmiş ölkələr – ABŞ-ın bəzi ştatları, Kanada, Almaniya və s.
- Rekreativ istifadə üçün qanuniləşdirilmiş ölkələr – Kanada, Uruqvay, Niderlandın bəzi bölgələri və s.
- Tam qadağan olunmuş ölkələr – Azərbaycan, Türkiyə, Rusiya və digər ölkələr.
Nəşə ilə bağlı miflər
Nəşə haqqında bir çox miflər mövcuddur:
- “Nəşə tamamilə zərərsizdir” – Əslində, uzunmüddətli istifadə psixoloji və fiziki problemlərə səbəb ola bilər.
- “Asılılıq yaratmır” – Nəşə psixoloji asılılıq yarada bilər, xüsusilə uzun müddət istifadədə.
- “Tibbi marixuana hamı üçün faydalıdır” – Nəşənin tibbi istifadəsi bəzi xəstəliklər üçün effektiv olsa da, hər kəs üçün uyğun olmaya bilər.