Təkmilləşdirmə nədir?
Təkmilləşdirmə, bir obyektin, prosesin və ya sistemin cari vəziyyətinin yaxşılaşdırılması məqsədilə aparılan fəaliyyətlər və ya dəyişikliklər prosesidir. Bu anlayış hər sahədə – şəxsi inkişafdan tutmuş, biznes idarəçiliyinə qədər – geniş tətbiq olunur.
Təkmilləşdirmənin məqsədləri
Səmərəliliyi artırmaq-Təkmilləşdirmənin əsas məqsədi mövcud resursları daha səmərəli şəkildə istifadə edərək daha yaxşı nəticələr əldə etməkdir.
Keyfiyyəti yüksəltmək-Hər hansı bir məhsulun və ya xidmətin keyfiyyətini artırmaq müştəri məmnuniyyətini təmin edir.
Davamlı inkişafı təmin etmək-Təkmilləşdirmə prosesləri davamlı inkişaf strategiyalarının bir hissəsidir və təşkilatlar üçün rəqabət üstünlüyü yaradır.
Təkmilləşdirmə növləri
Texniki təkmilləşdirmə-Texniki təkmilləşdirmə, mövcud texnologiya və avadanlıqların yenilənməsi və ya inkişaf etdirilməsi ilə bağlıdır. Bu, istehsalatda səmərəliliyi artırmaq və daha az enerji sərf etməklə daha çox məhsul əldə etmək üçün edilir.
Şəxsi təkmilləşdirmə-Şəxsi inkişaf sahəsində təkmilləşdirmə, fərdin bilik, bacarıq və vərdişlərini daha yüksək səviyyəyə çatdırmaq məqsədilə aparılır. Məsələn, dil biliklərinin inkişafı və ya peşəkar təlimlərin keçirilməsi.
Sistemlərin təkmilləşdirilməsi-Sistem təkmilləşdirməsi mövcud idarəetmə və əməliyyat proseslərinin optimallaşdırılması ilə əlaqədardır. Buraya məlumatların idarə edilməsi və iş axınının səmərəliliyinin artırılması daxildir.
Proses təkmilləşdirməsi-Bu növ təkmilləşdirmə hər hansı bir iş prosesindəki səhvləri aradan qaldırmaq, məhsuldarlığı artırmaq və vaxt itkisini minimuma endirmək məqsədilə həyata keçirilir.
Təkmilləşdirmənin mərhələləri
- Analiz
Mövcud vəziyyətin təhlili aparılır və çatışmazlıqlar müəyyən edilir. - Planlaşdırma
Təkmilləşdirmə üçün atılacaq addımların detallı planı hazırlanır. - Tətbiq
Planlaşdırılan dəyişikliklər həyata keçirilir. - Nəticələrin qiymətləndirilməsi
Dəyişikliklərin effektivliyi və nəticələri qiymətləndirilir.
Təkmilləşdirmənin biznesdə əhəmiyyəti
Müştəri məmnuniyyətini artırmaq-Keyfiyyətin artırılması müştəri gözləntilərinə uyğun məhsul və ya xidmət təqdim etməyə imkan verir.
Rəqabət üstünlüyü yaratmaq-Təkmilləşdirmə prosesləri şirkətlərin bazarda lider mövqedə qalmasına kömək edir.
Xərclərin azaldılması-Proseslərin optimallaşdırılması ilə resursların səmərəli istifadəsi təmin edilir.
Təkmilləşdirmə nümunələri
- Təhsil
Təhsil sistemlərində tətbiq olunan yeni texnologiyalar təhsilin keyfiyyətini artırır. - Sağlamlıq
Tibb sahəsində təkmilləşdirilmiş müalicə metodları xəstələr üçün daha effektiv nəticələr verir. - İT sektoru
Yeni proqram təminatlarının yaradılması və mövcud sistemlərin optimallaşdırılması bu sahədə təkmilləşdirməyə aiddir.
Təkmilləşdirmə ilə bağlı çağırışlar
Müqavimət-Təkmilləşdirməyə qarşı müqavimət tez-tez işçilər və ya təşkilatlar arasında rast gəlinir. Bunun səbəbi dəyişikliklərə uyğunlaşmanın çətin olmasıdır.
Resursların çatışmazlığı-Təkmilləşdirmə üçün maliyyə və vaxt resurslarının məhdudluğu dəyişikliklərin tətbiqini ləngidə bilər.
Təkmilləşdirmənin davamlılığı-Təkmilləşdirmə bir dəfəlik proses deyil. Davamlı təkmilləşdirmə yanaşması təşkilatların və fərdlərin uzunmüddətli uğur əldə etməsinə imkan yaradır. Bunun üçün yeniliklərə açıq olmaq və hər zaman öyrənmək lazımdır.