Xülasə nədir?

Xülasə — məlumatın və ya mətnin qısa və əsas məqamlarını əks etdirən ümumiləşdirilmiş formasıdır. Xülasə tam məlumatın əsas ideyalarını, mövzularını və ya faktlarını özündə cəmləyərək, onun mahiyyətini çatdırır. Məqsəd — əsas detalları saxlayaraq, oxucunu məlumatlandırmaqdır.

Xülasə haqqında daha ətraflı:

Xülasə adətən kitablar, məqalələr, hesabatlar və ya hər hansı bir məlumat resursunun qısa icmalını təqdim etmək üçün istifadə olunur.

Xülasə mətnin və ya məlumatın əsas məqamlarını qısaldılmış formada təqdim etmək deməkdir. Əsasən xülasə aşağıdakı məqsədlər üçün istifadə olunur:

Mətnin sürətli başa düşülməsi: İnsanlar vaxtına qənaət etmək və böyük həcmdə məlumatı tez bir zamanda dərk etmək üçün xülasəyə müraciət edirlər. Xülasə vasitəsilə oxucu əsas ideyanı və vacib məqamları sürətlə qavrayır.

Əsas ideyanın saxlanması: Xülasə uzun mətni oxumadan onun əsas mesajını çatdırmağa imkan verir. Bu halda təfərrüatlara deyil, əsas məsələlərə diqqət yetirilir. Hədəf oxucuya əsas məzmunu anlatmaqdır.

Təhlil və sintez: Xülasə məlumatın daha yaxşı başa düşülməsi və yadda saxlanması üçün istifadə olunur. İnsanlar oxuduqları mətnin əsas hissələrini analiz edir, daha sonra bu analiz edilmiş məlumatı qısa formada sintez edərək xülasə yaradırlar.

Akademik və iş mühitində istifadə: Xülasələr tez-tez məqalələrin, kitabların, tədqiqatların və hesabatların icmalında istifadə edilir. Bir çox hallarda akademik və ya iş mühitində digər insanlar ilə məlumat paylaşmaq üçün xülasə yazılır. Bununla da oxucular vaxtına qənaət edir və həmin sənədin onlar üçün faydalı olub-olmadığını müəyyən edir.

Strukturu:

Giriş: Mətnin və ya mövzunun ümumi təsviri, niyə bu məqalənin vacib olduğu və ya hansı mövzunu əhatə etdiyi göstərilir.

Əsas məqamlar: Əsas ideyalar və ya məzmunun əsas hissələri verilir. Burada yalnız mətnin ən vacib hissələri yer alır.

Xülasə olunan məqalənin ümumi nəticəsi və ya sonu yer alır.

Xülasə həmçinin akademik yazılarda, təqdimatlarda, layihə planlarında və digər müxtəlif sahələrdə istifadə edilə bilər. Məsələn, xülasə vasitəsilə kitabın əsas mövzularını təhlil edib, tədqiqat işinə daxil etmək mümkündür.

Xülasəni yaratmaq üçün məlumatın ən vacib hissələrini seçmək və onu qısa, dəqiq və anlaşılan formada ifadə etmək lazımdır.