Apandisit nədir?
Apandisit, apendiksin iltihablanması nəticəsində yaranan bir xəstəlikdir. Apendiks, yoğun bağırsağın başlanğıcında yerləşən kiçik, nazik bir orqandır. Bu xəstəlik tez-tez kəskin qarın ağrısı ilə müşayiət olunur və təcili tibbi müdaxilə tələb edir.
Apandisit müxtəlif səbəblərdən meydana gələ bilər. Əsas səbəblər arasında apendiksin tıxanması və infeksiyalar yer alır. Tıxanma, bağırsaq qalıqları və ya limfa toxumalarının şişməsi nəticəsində baş verə bilər. Bunun nəticəsində bakteriyalar sürətlə çoxalır və iltihab yaranır.
Apandisit aşağıdakı simptomlarla özünü göstərə bilər:
- Qarının sağ alt hissəsində şiddətli ağrı
- Bulantı və qusma
- İştahsızlıq
- Yüksək hərarət
- Qəbizlik və ya ishal
- Qarın şişkinliyi
Apandisitin diaqnozu
Apandisit diaqnozu həkim müayinəsi və bəzi tibbi testlər əsasında qoyulur. Müayinə zamanı qarının sağ aşağı hissəsinə təzyiq edildikdə ağrının artması diqqətə alınır. Bundan əlavə, qan testləri, ultrasəs müayinəsi və kompüter tomoqrafiyası (KT) də diaqnoz üçün istifadə edilə bilər.
Apandisitin müalicəsi
Apandisitin yeganə təsirli müalicə üsulu cərrahi əməliyyatdır. Apendektomiya adlanan bu əməliyyat zamanı iltihablanmış apendiks çıxarılır. Əməliyyat laparaskopik və ya açıq cərrahiyyə üsulu ilə həyata keçirilə bilər. Laparaskopik üsul daha az invazivdir və sağalma müddəti daha qısadır.
Apandisitdən qorunma yolları
Apandisitdən tam qorunma mümkün olmasa da, bəzi sağlam vərdişlər riskin azalmasına kömək edə bilər:
- Lif baxımından zəngin qidalar qəbul etmək
- Kifayət qədər su içmək
- Bağırsaq fəaliyyətini normada saxlamaq
- İmmunitet sistemini gücləndirən qidalar yemək
Apandisit, vaxtında diaqnoz qoyulmazsa, ciddi fəsadlara səbəb ola bilən bir xəstəlikdir. Qarında kəskin və davamlı ağrı hiss etdikdə, mütləq həkimə müraciət etmək vacibdir. Erkən diaqnoz və cərrahi müdaxilə xəstəliyin ağırlaşmasının qarşısını alır.