Sərəncam nədir?

Sərəncam hüquqi sənəd olmaqla, müəyyən şəxsin və ya qurumun səlahiyyətlərinə əsaslanaraq hər hansı bir işi yerinə yetirmək və ya qərar qəbul etmək üçün verilən yazılı göstərişdir.

Sərəncam hüquqi, inzibati və təşkilati proseslərdə istifadə olunan mühüm sənədlərdən biridir. Bu sənədin məqsədi müəyyən bir tapşırığın icrasını təmin etmək və ya təşkilatın daxili fəaliyyətlərini tənzimləməkdir.

Sərəncamın növləri

Hüquqi sərəncamlar-Hüquqi sərəncamlar məhkəmə, dövlət qurumları və ya səlahiyyətli şəxslər tərəfindən verilir. Məsələn, məhkəmə qərarlarının icrası üçün verilən sərəncamlar.

İnzibati sərəncamlar-Bu növ sərəncamlar daha çox təşkilatlar və idarələr daxilində istifadə olunur. Məsələn, işçilərin vəzifəyə təyin edilməsi və ya struktur dəyişiklikləri haqqında sərəncamlar.

Şəxsi sərəncamlar-Fiziki şəxslər arasında imzalanan və hər hansı bir işi həyata keçirmək üçün verilən yazılı göstərişlərdir.

Sərəncamın tərkibi

Başlıq-Hər sərəncamın başlıq hissəsi onun məqsədini və məzmununu göstərir.

Mətn-Sərəncamın əsas məzmunu burada əks olunur. Mətn konkret, aydın və məqsədəuyğun şəkildə yazılmalıdır.

Tarix və imza-Sərəncamın hüquqi qüvvəyə malik olması üçün mütləq tarix və imza olmalıdır.

Sərəncamın hüquqi əhəmiyyəti onun rəsmi sənəd olması ilə bağlıdır. Hüquqi sərəncamlar qanunla tənzimlənir və onların yerinə yetirilməsi məcburidir.

Sərəncamların icrası icraçının məsuliyyətidir. Sərəncamda yer alan göstərişlərin düzgün icrası üçün icraçı şəxslər və ya qurumlar dəqiq fəaliyyət göstərməlidir.

Sərəncam fərman və qərarlardan daha spesifikdir. Əsasən, gündəlik və praktiki məsələlərə yönəlib. Qərarlar isə ümumi siyasəti müəyyən edir.

Sərəncamın hazırlanması qaydaları

• Konkretlik: Mətn aydın və qısa olmalıdır.
• Hüquqi əsaslar: Sərəncamın hüquqi əsasları sənəddə göstərilməlidir.
• Formal tələblər: Tarix, imza və möhür mütləq olmalıdır.

Sərəncamın tətbiq sahələri

Dövlət idarəetməsi-Dövlət orqanlarında işlərin tənzimlənməsi üçün geniş istifadə olunur.

Təşkilat idarəetməsi-Şirkətlər və digər təşkilatlar daxili prosesləri idarə etmək üçün sərəncamlardan istifadə edirlər.

Şəxsi məqsədlər-Şəxsi işlərin yerinə yetirilməsi üçün də sərəncamlardan istifadə edilə bilər.